Bes-on senedir Turkiye'den ve doktorluktan uzak olan biri olarak, bazi "mit"ler uzerine daha sakin ve uzaktan bakarak dusunme imkani buldum. Doktorlarimiz arasindaki "Turkiye'de tip doktorlari yeteneklidir, ve tip hizmetlerini imkanlari dahilinde cok iyi sekilde sunmaktadirlar" mitine deginmek istiyorum. Ben de oyle inanirdim.
Bir iddianin dogru olup olmadigi, o iddiaya ne kadar inandigimiza degil, verilerin o iddiayi destekleyip desteklemedigine baglidir. Bir uygulama uzerinden, ve sonra da verinin ne soylediginden bahsedeyim.
Normal dogum, uzun ve sancili bir surec. Anne, dogum sirasindaki acidan dolayi sezeryan olmayi cok rahat isteyebilecek duruma geliyor. Ama dogum gerceklestikten sonra da iyi ki sezeryan olmamisim diyor. Burada doktorlara cok buyuk gorev dusuyor, daha dogrusu islerini dogru yapmalari gerekiyor. Turkiye'de sezeryan orani %54. Norvec ve Isvec gibi refah seviyesi yuksek memleketlerde % 20nin altinda. Bu da bir nevi olmasi gerekeni gosteriyor.
Ozellikle madde madde sorunlari ve cozumleri sunabilecek deneyimim ve birikimim yok maalesef. Kisisel tecrubelerden kisitli bir cikarim yapiyorum.
- Esimin gebelik takiplerinde bastan sona yanindaydim. Ortaya cikabilecek sorunlari vaktinde teshis ve tedavi edebilecek yii bir gebelik takibi sezeryan ihtiyacini azaltmada onemlidir diye dusunuyorum.
- Dogum planinin, eger gercekten sezeryan gerektiren tibbi bir durum yoksa, normal dogum niyetli ve odakli olmasi gerekiyor. Gebenin, kendini neyin bekledigini bilmesi, ve normal dogumu istemesi onemli.
- Ote yandan, dogum suresince (ki, nerdeyse bir gune uzayabiliyor) rahat bir ortamin sunulmasi onemli. Bizim dogumda, dogumhane olarak kullanilabilecek ozel bir odada kaldik. Dogumu bekledigin ve dogumun oldugu yerin ayni ve rahat bir yer olmasi onemli.
- Epidural anestezi onemli. Her ne kadar anestezi uzmani gerektirse de, normal dogumun basarilmasi icin onemli. Gebe, dogum agrilarinin buyuk kismini cekmeden normal dogum yapabiliyor.
- Normal dogumun daha uzun surmesi ve doktor/ebe/hemsirelerin vakitten tasarruf etmek istemeleri
- Devlet katki paylarinin sezeryan icin daha yuksek olmasi
- Doktorlarin, normal dogum icin yeterli istek/egitime sahip olmamalari, normal dogumun komplikasyonlarindan kacinmalari.
- Hasta istegi
- Onceki sezeyan dogumlardan oturu yeni sezeryanlarin kumulatif artisi
Uzmanlar ve gundelik bu isin icindekiler daha iyi bilir sorunun kaynaklarini. Ama son tahlilde, doktorlarimizin karnesi bu konuda hic iyi degil. Velhasil, kafamdaki Turkiye'de tip hizmetinin, imkan dahilinde en iyi sekilde verildigi inanci (kendim bir doktor olarak buna inaniyordum) kayboldu.
Not: Benzer sorun asiri antibiyotik kullaniminda da var. Buna bizzat sahit oldum, ve sahsen antibiyotikleri cok kisitli yazmaya gayret ettim, hasta ile tartistigim da oldu. Ama asiri antibiyotik kullanimi sorununda doktorlarin sorumlulugunu (derecesi tartisilabilir) biliyorum ve ondan yola cikarak bu sorunda da doktorlarin sorumlulugunun cok yuksek oldugunu tahmin ediyorum.
