14 Şubat 2017 Salı

112'den - 1

Üç aya yakın zamandır Elazığ 112 de çalışıyorum. Ambulans hekimleri 24 saat nöbet usulü ile çalışır. Aynı zamanda ekipteki şoför, ATT ve hizmetli de nöbet usülünde çalışır. Önceden bazen merak ederdim bu ambulanslar nerden geliyor diye. Şimdi öğrendim, belli istasyonlarda bekiliyorlar. İçinde dinlenme odalarının, deponun, mutfağın bulunduğu istasyonlar bunlar. Elazığ merkezde 6 adet var. En iyisi biri 112yi aradıktan sonraki olanları anlatayım, daha anlaşılır olur. 112 çağrılarının geldiği yerde, gelen aramaları değerlendiren 1 doktor ve ona yardımcı ATT ve sağlık personeli bulunur. Değerlendirme sonucunda ambulans gerekli görülür ise, telsizden anons geçilir, olay yerine en yakın ekip çıkarılır. Elazığ'ın mahalleleri ambulans istasyonları arasında paylaştırılmıştır, çıkacak ekip ona göre bellidir. Eğer olay yerine yakın ekip görevde ise, ondan sonraki en yakın ekip çıkar. Anons geldiği zaman aşağı yukarı 1 dakikada ambulansa binilmiş olur. Yolda vaka bilgisi ve ayrıntılı adres alınır. Yanlış bilmiyorsam Elazığ'da olay yerine ulaşma süresi 6 dakika gibi bir süredir. Bu, bildiğim kadarı ile Türkiye ortalamasının da altında bir süre. Vakaya gerekli ilk müdahele olay yerinde yapılır, sonra da uygun bir hastaneye nakledilir. Kısaca bu şekilde yürüyor işler.
Ne tür vakalara gidiyorsunuz diyecek olursanız, aslında gittiğimiz vakaların yarısı, bence ambulans gerektirmeyecek türden. Yani, eğer ambulans hekiminin yapabileceği birşey yoksa ve hasta kendi ayağı ile gidebilecek ise veya beş dakika yerine yarım saatte hastaneye ulaşmış olması dur mu açısından birşey değiştirmeyecek ise ambulans gerekmez diye düşünüyorum. Çünkü ambulansın gerek olmadığı bir vaka ile meşgul iken gerçekten ambulans gereken bir vaka çıktığı zaman ve gecikme olduğunda buradaki haksızlık ne olacak? Gerçekten ambulansın gerekli olduğu vakalarda, bizim açımızdan zor da olsa memnuniyet duyuyoruz, çünkü yaptığımızın bir işe yaradığını bildiğimiz zaman yorgunluk filan görükmüyor insanın gözüne.

(2012 senesinden, taslak olarak kalmis eski bir yazi)

10 Şubat 2017 Cuma

Evrim uzerine

Oyle sorular var ki... Cevaplanmasi binlerce bilimadaminin omurleri kadar arastirma tutabilecek calismalar isteyen sorular... Bir yandan bir kismina cevap bulunuyor ama ote yandan cevabi o kadar uzak gorunen sorular var ki. Ornegin canliligin nasil basladigina dair olanlar.
Var olan teori, bircok seyi askida birakiyor. Canliligin, disardan mudahale olmadan daha mukemmel forma donmesi var olan teoride yatan. Kendi aklimizla yapamadigimiz, deneme yanilma ile nasil kendiliginden olabiliyor?
Bir Mersedes marka araba dusunun mesela. Brezilya'nin balta girmemis ormanlarinda karsiniza ciksin. Ve bir fabrikadan da cikmamis oldugu kesin olsun. Kac milyar yil gecerse gecsin, dunya uzerinde gerekli olan tum hammadde var da olsa bir araba cikmayacagini biliriz bir ust aklin mudahalesi olmadan. Ust akil mudahalesi acisindan dusunecek olursak, bir hucrenin var olmasi icin gerekli oldugunu varsayabilecegimiz ust akil, Mersedes'ten geri kalir degildir. Basit mantiki yaklasim bu.
Eminim, var olup genel kabul goren Evrim teorisi yerine konulabilecek ve yaratilisin derinligini aciklayabilecek yeni bir teori bakis acimizi daha berrak hale getirecek ve belki de gozden kacirdigimiz nice kesiflerin onunu acacaktir.

Doktora Yazilari - 3

Doktoranin ortalarina dogru geldikce (umarim) aslinda uzun bir yola cikmis oldugumun farkina variliyor. Ogrenecek ne cok seyin oldugunu anliyorum bir yandan da.

Haftalik olarak bir saat civarinda hoca ile toplanti yapiyoruz. Deneyleri, projenin ne asamada oldugunu vs gozden geciriyoruz.
Deney sonucu negatif ciktigi zaman da, onun negatif oldugunu gostermek-ispat etmek gerektigini bir kez daha anladim. Aslinda, gerekli bilgi ve beceri donanimina sahip olup zihne de bilimsel dusunme evresine gecebildikten sonra sonuc getirici-bilgi duzeyini artirici ilerleme yapmak -zahmetli ve zaman alsa da- kolay gorunuyor. 'kolay'dan kastim, anlasilmaz ve yorumlanamaz sonuclar icinde bogulmamak, ilerleyici adimlar atabilmek.
Hoca, bazen aniden soruveriyor, yaptigin arastirmanin su kismindaki deneyin sebeplerini ve bekledigin sonuclari say diye. Her atilan adim, sebepli ve nereye cikacagi konusunda en azindan delilli fikir sahibi olmak gerekiyor. Zihnen bir degisim belki de boyle boyle gelisiyor. Bilmiyorum henuz.